Na conferencia, Lino Gorgoso López afondou na historia de Brandomil, paso único do río Xallas ata o século XVII, a través do coñecido como “ponte romana”, usado ata mediados do século XX. O estudo recente do trazado antigo permitiu en 2019 identificar a antiga vía e en 2023 deixar un tramo de 90 metros á vista, mostrando un camiño real de gran envergadura, tamén se atoparon restos de pavimento que poderían ser romanos.

Descubríronse dúas domus próximas, cunha porta monumental, sistemas de drenaxe complexos e xardíns, ambas rodeadas de terras agrícolas. Os materiais inclúen cerámica común e fina, principalmente hispánica, pero tamén africana e oriental, reflectindo as redes comerciais da vila. O relatorio destacou a importancia histórica de Brandomil, a complexidade das súas estruturas e a riqueza material que permite reconstruír a vida no lugar durante o período romano.